„Proszę Pana nie jestem zainteresowany
niczym innym jak tylko standardowymi lokatami bankowymi” – jest to jedno z
najczęściej słyszanych przeze mnie stwierdzeń w ostatnich tygodniach. Czy
rzeczywiście produkty strukturyzowane zasłużyły sobie na taką niechęć? Czy może
nasza niechęć wynika z braku informacji na temat możliwości, które nam dają
tego typu produkty? No i w końcu, czy produkty strukturyzowane mogą zastąpić w
naszym portfelu standardowe lokaty bankowe. Na te i na wiele innych pytań
postaram się odpowiedzieć w tym tygodniu. Zatem, zapraszam do świata produktów strukturyzowanych.
Zacznijmy
od początku. Czym są produkty strukturyzowane? Produkt strukturyzowany – (dalej
nazywane inwestycyjne) to produkt złożony z innych prostszych produktów
inwestycyjnych. Głównym elementem produktu inwestycyjnego jest instrument
bazowy (czyli produktem bazowym jest inny prostszy produkt inwestycyjny). Są to znane wam pewnie dobrze, chodźmy ze słyszenia instrumenty inwestycyjne,
takie jak:
-
akcje,
-
fundusze inwestycyjne,
-
kontrakty terminowe,
-
opcje,
-
kursy towarów lub walut i tak dalej.
Jak już mamy jakiś produkt bazowy wystarczy do niego dołożyć jakiś warunek, który
musi być spełniony w określonym czasie i mamy już nasz produkt inwestycyjny
(strukturyzowany). Brzmi znajomo? Czy już w waszych głowach pojawiło się
czerwone światło z napisem: przecież to zakład, czysty hazard!? Jeśli tak to
całkiem zrozumiałe i w tym momencie przejdziemy do wskazania różnicy pomiędzy
hazardem, a inwestowanie.
Nie
wątpliwie częścią wspólną dla hazardu i inwestowania są pieniądze. Tak jak w
przypadku hazardu tak również w przypadku inwestowania chodzi o pieniądze i o to,
aby po dokonaniu jakieś czynności mieć ich więcej. Na tym wspólne części się
kończą. Aaa, - co nieprawda powiecie?! A, co z ryzykiem jest takie samo –
zaripostujecie. No niestety nie – będzie brzmieć moja odpowiedź. Pieniądze to
jedyna wspólna część dla hazardu i inwestowania. Już wyjaśniam dlaczego.
Hazard
to czynność zachodząca w krótkim okresie czasu wywołująca natychmiastowy skutek
w przypadku wygranej lub przegranej. W hazardzie mamy dwie przeciwstawne zmienne,
które decydują, albo o wygranej albo o przegranej. Hazard nie wymaga analizy
tylko wyboru pomiędzy dwoma opcjami, z których jedna daje nam nagrodę. Nigdy nie będziemy również wiedzieć, która ze
zmiennych w danym przypadku wypadnie, ponieważ nie mamy danych do oceny. Podsumowując,
zatem hazard to:
-
czynność krótkotrwała wywołująca natychmiastowy skutkiem,
- w ramach,
której nie mamy danych potrzebnych do oceny naszych szans,
-
czynność w ramach, której głównym czynnikiem decydującym jest
prawdopodobieństwo,
-
hazard nie jest związany z gospodarką – bez hazardu przeżyjemy, bez
inwestowania nie.
Analiza
pojęcia hazardu, podsuwa nam pewne wyjaśnienia pojęcia inwestowanie.
Inwestowanie to czynność wymagająca analizy w zakresie „za” i „przeciw” w ramach,
której jest dokonywane oszacowanie naszych korzyści lub szansy na uzyskanie
korzyści. W przeciwieństwie do hazardu mamy całą paletę danych mikro i makroekonomicznych,
które możemy przeanalizować zanim podejmiemy decyzję i dzięki którym możemy
zminimalizować ryzyko niepowodzenia. Nie każda inwestycja przynosi jednak zysk,
lub inaczej oczekiwany efekt, ale to nie czyni inwestycji hazardem.
Inwestowanie
jest działaniem długotrwałym, nie zawsze przynoszącym od razu korzyści. O
sukcesie lub niepowodzeniu inwestycji może zadecydować wiele czynników w tym na
przykład sytuacja na danym rynku, zdarzenie polityczne, katastrofa lub inne
zmienne przewidywalne bądź też nie. Wszystko podlega ocenie i analizie różnego
rodzaju. Inwestowanie w końcu, nie rozerwalnie związane jest z gospodarką, a
przez to z nauką zwaną ekonomią. Im lepiej znamy meandry ekonomii tym lepiej gospodarujemy
i inwestujemy.
Skoro
wyjaśniliśmy sobie już, że produkty strukturyzowane to nie hazard to przejdźmy
do ogólnej charakterystyki dostępnych produktów strukturyzowanych na polskim
rynku. Tak jak wszystko na świecie, produkty inwestycyjne mają zarówno zalety
jak i wady. Rozpoczniemy od zalet. Głównymi zaletami produktów inwestycyjnych
jest:
-
gwarancja kapitału, (to nie zawsze zależy od produktu),
-
zwiększona stopa zwrotu w stosunku do lokat, dwu, trzy, a nieraz pięciokrotnie
wyższe niż w przypadku lokat,
-
możliwość inwestowania na niedostępnych rynkach,
-
konstrukcja zazwyczaj oparta na ubezpieczeniu na życie i dożycie.
Wady
produktów inwestycyjnych to:
-
mała płynność, (z większości produktów można wyjść w trakcie trwania produktu,
ale wiąże się do z kosztami dla inwestora),
-
możliwość nie osiągnięcia zwrotu jeżeli warunek przewidziany w produkcie nie
zostanie spełniony,
-
zazwyczaj średni czas trwania produktu ok. 2-4 lat,
-
potrzebna większa wiedza inwestora, potrzebna, aby świadomie zainwestować w
produkt.
Podsumowując,
produkty inwestycyjne to nie hazard. Mają zarówno zalety jak i wady, co nie
znaczy, że nie należy ich brać pod uwagę w tworzeniu zbilansowanego portfela
oszczędnościowego. Tak jak lokata, tak też produkt inwestycyjny powinien zostać
dopasowany do preferencji oszczędzającego. Zapewne też wymagają większego
wysiłku od inwestora i pewnej analizy zanim się zdecydujemy je zakupić. Trzeba
jednak pamiętać, że dają o wiele większe możliwości w zakresie stóp zwrotów niż
standardowe lokaty, są jednocześnie w wielu przypadkach bezpieczniejsze niż
same inwestowanie w produkty bazowe (akcje, towary, certyfikaty itp.).
Zainteresował Cię temat produktów
inwestycyjnych? Doskonale! Już w tym tygodniu ukażą się dwa kolejne artykuły o
strukturach, które w pełni powinny oszczędzającym przybliżyć temat produktów
inwestycyjnych. Tak aby struktury już nie straszyły. Zapraszam do lektury w
środę i piątek.